1673 yılında Paris’te yaşayan fizikçi Christiaan Huygens ve asistanı Denis Papin’in geliştirdiği ilk içten yanmalı motor, pek çok güncelleme geçirmiş olsa da günümüzde hala yaygın şekilde kullanılır. İçten yanmalı motor dendiğinde ise akla ilk olarak motor silindirleri ve motor hacmi gelir. Peki, “Araba silindiri nedir?” ve “Motor silindir hacmi nedir?”
Silindir Bloğunun Parçaları
Geometrik bir tanım olan silindir, alt ve üst taban düzlemleri birbirine eşit dairelerden oluşan uzunlamasına bir şekil olarak tanımlanır. İçten yanmalı motorlarda ise bu geometrik şeklin faydalanıldığı bölüm silindir bloğu olarak bilinir. İçten yanmalı motorların temel bileşeni olan silindir bloğu, dökme demir veya alüminyum malzemeden yapılır. Pistonun içerisinde yukarı ve aşağı hareket ettiği silindir bloğunun diğer parçaları soğutma gömlekleri, krank mili muhafazası ve krank milidir. Sonuç olarak en basit tabirle araca gücünü veren pistonları sarmalayan yuvalar silindir şeklindedir ve burada silindir tasarımından yararlanılır.
Silindir Hacmi Nasıl Hesaplanır?
Motor silindiri konusundan bahsederken motor silindir hacimlerinden bahsetmemek olmaz. Peki, motor silindir hacmi ne işi yarar? Motor silindir hacmi, içten yanmalı motor teknolojisiyle çalışan bir araçta bulunan silindirlerden itilebilen yakıt ve hava karışımının toplamı şeklinde tarif edilebilir. Çoğunlukla santimetreküp (cc) cinsiyle ifade edilen motor silindir hacminin, en yakın onda bire yuvarlanarak litre değeriyle de tanımlandığı yaygın olarak görülür. Örneğin; halk arasında 1980 cc silindir hacmine sahip olan bir motor, 2 litre şeklinde ifade edilir.
Performans ile Silindir İlişkisi
Motor silindir hacminin büyüklüğü aracın performansıyla doğru orantılıdır. Bu bakımdan silindir hacmi, araç satın alınırken dikkat edilen konulardan birisidir. Örneğin; 8 veya 12 silindirli motorlar çok yüksek performans veren otomobillerde bulunur. Ancak, teknolojinin gelişmesi ve çevre politikalarının etkisiyle son dönemde üreticiler yüksek silindir hacmine sahip araçları daha az üretmeyi tercih eder. Özellikle daha az silindir hacmiyle daha yüksek performans, verimlilik ve düşük yakıt tüketimi son dönemde üreticilerin yaygın olarak izlediği politikalardır.
Görüldüğü gibi silindirler içten yanmalı araçlar için oldukça önemli parçalardır. Bu bakımdan silindirlerin araçlarda doğrudan performansı, verimliliği ve yakıt tüketimini etkilediğini söyleyebiliriz. Tüm bu bilgiler göz önüne alındığında tercihiniz performanstan yanaysa daha yüksek silindir hacmi bulunan otomobilleri, tercihiniz yakıt tüketiminden yana ise daha düşük silindir hacmine sahip otomobilleri inceleyebilirsiniz.
