Lifestyle

Avrupa’yı Noel pazarlarının coşkusu sardı

Noel pazarları sadece alışveriş buluşması değil; Avrupa’nın görkemli mimarisiyle birleşen masalsı bir yolculuk…

Aralık ayının gelişi, Avrupa’daki Noel pazarlarının ışıltısının başlaması demek. Geleneksel el sanatlarından yerel lezzetlere, tasarım ürünlerden kült yılbaşı süslerine kadar ne ararsanız bulabilirsiniz. Noel pazarları sadece alışveriş buluşması değil; Avrupa’nın görkemli mimarisiyle birleşen masalsı bir yolculuk…

Yüzyıllar Öncesi ve Sonrası: Prag

Dar sokaklarda yürürken kendinizi yüzyıllar öncesinde Ortaçağ’da hissetmeye başlamanız an meselesi. Günümüze dönmenizi sağlayan ise eski şehir meydana ulaştığınızda karşılaşacağınız ışıl ışıl manzara. Sekiz kulenin ortasında kalan bu meydanda yer alan Noel tezgahlarını ve süslü ağaçları etraftaki kafelerden birine oturarak doyasıya izleyin. Korolar ya da solo olarak sahneye çıkan amatör sesler de Noel şarkılarıyla size arkadaşlık edecek. Alışveriş yapmak isterseniz Bohemya kristallerinin ve Prag’ın meşhur kuklalarının da aralarında bulunduğu çok sayıda el sanatları örneği tezgahlarda alıcılarını bekliyor. Eski şehir meydanın dışında Wenceslas Meydanı’nda da bir Noel pazarı kuruluyor. Burası daha çok yeme-içme ağırlıklı hizmet veriyor. Noel tatili başladıktan sonra sokaklarda “sazan” satıldığını görürseniz şaşırmayın çünkü bu Çekler’in geleneksel Noel yemeği.

 

Avrupa’nın En Eski Noel Pazarı: Strazburg

Strazburg, 1570’ten bu yana kurulan Avrupa’nın en eski ve en büyük Noel pazarlarından birine sahip. “Christkindelsmärik” adı verilen pazarın ışıltısı 29 Kasım’da başlayıp 31 Aralık’a dek sürüyor. Yüzyıllardır gelenek olarak sürdürülen pazar, günümüzdeki formatını 1990’larda kazanmış. Sanki bir çizgi filmden ya da hikaye kitabından fırlamış gibi her yer, başınızı nereye çevirseniz size doğru dalga dalga yayılan bir pozitif enerji var. Mağazaların vitrinleri de içleri de süsleme yarışına girmiş gibi; üstelik içlerinde sıradışı tarzlarıyla dikkat çekenler hiç de az değil. Şehrin merkezindeki 11 değişik noktada kurulan alışveriş zincirindeki favorim, Rue des Orfèvres. Place de la Cathedrale, Place Broglie, Place d’Austerlitz ve Place Gutenberg’de bulunan pazarlar ise mutlaka görülmesi gerekenler listemde. Tüm şehir merkezi araçlara kapalı olduğundan her yere yürüyerek gidebilirsiniz. Yorulduğunuzda Strazburg’u keşfetmek için Château des Rohan’in önünden kalkan nehir gemilerine binip şehri nehrin üzerinden gezmenin keyfini çıkarabilirsiniz. Alsas bölgesi ve Alsaslılar hakkında bilgi edinebileceğiniz Musée Alsacien, Château des Rohans ve Modern Sanat Müzesi’ni de gitmişken görmenizi öneririm.

Yeni Yıla Ortaçağ’da Girmek: Brüksel

Ortaçağ’ın görkemli yapılarının Noel ışıltısıyla buluşmasına tanık olmak için Brüksel’in yolunu tutabilirsiniz. Şehrin merkezi konumundaki 15. yüzyıldan kalma Grand Place, Noel alışverişinin merkezi. “Le Marché de Noël” adı verilen pazar, meydan ile Ste-Catherine arasındaki iki kilometrelik güzergah üzerinde yer alıyor. Yüzlerce küçük kulübede satılan eşyalara, devasa bir Noel ağacı da tüm güzelliğiyle eşlik ediyor. Pazarın tadını çıkardıktan sonra ara sokakları keşfe çıkmayı ihmal etmeyin. Meşhur çikolatalardan almadan dönmek de olmaz. Birçok dükkan Noel Baba formunda çikolatalar üretiyor. Klaasjest adını verdikleri çikolatalı kek ile zencefilli Speculoos ekmeğini de mutlaka tadın.

Işıklarla Süslü Romantizm: Paris

Sabahtan akşama kadar süren Noel coşkusu Paris’in birçok yerinde karşınıza çıkıyor. Concorde Meydanı'ndan Zafer Takı'na uzanan caddenin üzerinde sevimli kulübeler yan yana diziliyor. Hem bir şeyler atıştırmak hem de tezgahlar arasında gezinmek için ideal. Görecekleriniz arasında yok yok; peynirden oyuncağa, atkıdan çikolataya kadar ne ararsanız bulabilirsiniz. En keyiflisi de adımlarınıza eşlik eden Noel şarkılarını duymak. Paris’in gökdelen bölgesi La Defense’ta çok büyük bir Noel pazarı kuruluyor. 200’den fazla küçük kulübede, onlarca yeme-içme alternatifi ya da Noel hediyelikleri satışa sunuluyor. Gündüzü renkli ama elbette akşam karanlığı çöküp ışıklar ortaya çıkınca daha da çekici bir hale bürünüyor. 
 

Küçük Noel Köylerinin Büyüsü: Viyana

Viyanalılar, Noel’den bir ay önce haftasonları geçici pazarlar kurarak coşkuyu başlatıyor. Üstelik tasarım ürünler sayesinde orijinal hediyeler bulmanız mümkün. Designcenter Stilwerk ve WeihnachtsQuartier pazarlarında; aksesuarlar, el yapımı seramikler, tekstil ürünleri gibi birçok çeşit var. Şehrin tarihi dokusuyla öne çıkan birbirinden güzel meydanları da Noel ışıltısını her yana yayıyor. Belediye Sarayı önündeki meydanda yaklaşık 150 standın olduğu Wiener Christkindlmarkt var. Sokakların romantik havasıyla Spittelberg pazarı çok hoş. Küçük Noel köyleri olarak kurgulanan ve tarihi binaların dokusuyla birleşince büyülü bir hava oluşturan pazarlar için Schönbrunn Sarayı önüne, Belvedere’ye ve Maria-Theresien-Platz’a uğrayın. Rathausplatz pazarında yerel sanatçıların elinden çıkan dekorasyon ve harika Noel ağacı özellikle dikkat çekiyor. Freyung alanındaki Altwiener Christkindlmarkt ve Am Hof meydanındaki Adventmarkt Am Hof da hem geleneksel el sanatları örneklerini bulabileceğiniz hem de sizi Noel havasına sokacak melodilere kulak verebileceğiniz adresler. Şehir merkezinin dışında da Noel pazarları kuruluyor; adını Türklerden alan Türkenschanzpark ile şehre yukarıdan bakan Wilhelminenberg Sarayı yanındaki Weihnachtszauber alternatifler arasında. 
 

Noel’e Tapas Arası: Madrid

Madrid’de Noel’in merkezi Plaza Mayor. Eskiden boğa güreşleri ve engizisyon infazları için kullanılan meydanın şimdilerde büründüğü ışıltı tam bir ironi. Şehrin farklı noktalarında da Noel pazarları kuruluyor ama en büyüğü ve en gözdesi bu meydanda açılanı. El sanatlarından renkli Noel süslerine uzanan geniş bir hediyelik yelpazesi var. Dolaşmaktan yorulduğunuzda etraftaki tapas barlardan birine gidip lezzetli alternatifler arasından seçim yapabilirsiniz. Meydanın yakınında yer alan Puerta del Sol de Noel coşkusunu en çok yansıtan yerler arasında. Üstelik burada ülkenin sıfır noktasını yani mesafelerin ölçülmesini sağlayan kilometre taşını ve kentin sembolü olan ayı heykelini de görebilirsiniz. 
 

Işıklar Altında Akdeniz Esintisi: Napoli

Biraz dağınık ve estetikten uzak sokak aralarına Akdeniz insanı rahatlığını ekleyince, ülkemize çok da yabancı olmayan manzaralarla karşılaşmak olası. Ama görebileceğiniz en ilginç Noel pazarı da bu kentte. Rotanızı; Via Luca Giordano, Via Merliani, Via Scarlatti, Via San Gregorio Armeni, Via Donizetti olarak çizebilirsiniz. Noel ışıkları arasında gezinmekten karnınızın açlığına kulak vermeyi unutmayın. Karşınıza ayaküstü yemelik alternatifler satan birçok tezgah çıkacak ama sabredip dünyanın en eski pizza restoranı Brandi’ye kadar yürüyün derim. Pizzanın ortaya çıktığı şehre gelip doğduğu yerde tatmadan olmaz. Restoranın 1780 yılından bu yana açık olduğunu da aklınızın bir köşesine yazın. Kral 1.Umberto’nun eşi Margherita için özel tasarlanan ve İtalyan bayrağı renklerini domates, mozarella ve fesleğenden alan pizzaları en klasik olanı. Margarita pizzayı en güzel yapan yerler ise Da Michele ve Di Matteo. 
 

Düzenin Renkli Hali: Basel

Basel bir endüstri kenti olmasına karşın temizlik ve düzen timsali şehirlerden. Şimdilerde Noel kırmızısıyla birleşip oldukça çekici bir yere dönüşüyor. Ortasından Ren Nehri’nin geçtiği şehrin bir tarafında Fransa, diğer tarafında Almanya var. Nehir ile büyük (Gross-Basel) ve küçük (Klein-Basel) olmak üzere ikiye ayrılan kentin eski kapısı Spalentor Noel zamanı çok güzel ışıklandırılıyor. Belediye binasının önündeki dev yılbaşı ağacı harika görünüyor. Basel’in tarihi kısmı da Noel süslemeleriyle bambaşka bir havaya bürünüyor. Kiliseler, çeşmeler ve eski taş yapılar arasında dolaşmak geride bırakmaya hazırlandığınız yılı hatırlamak için romantik bir atmosfer vadediyor. Marktplatz (Pazar Meydanı) ise alışveriş için en uygun nokta.

Tivoli Parkı Daha Bir Güzel: Kopenhag

Dünyanın yaşanacak en iyi şehirleri sıralamasında kendine sık sık yer bulan Kopenhag, aralık ayında güzelliğine güzellik katıyor. Tarihi 1167 yılına dayanan şehir, Noel coşkusunun en çok yakıştığı yerlerden… Meşhur Tivoli Parkı’nda, kasım ayı ile birlikte Noel hazırlıkları başlıyor. Kurulan pazarda alışveriş yapmak çok keyifli. Belediye Sarayı’na çok yakın olan Tivoli, 160 bin çiçeklik muhteşem bir peyzaja sahip. Aydınlatmasında 110 bin ampul kullanılıyor. İçinde tiyatrolar, lunapark, kafe ve barlar var. Şehrin sakinlerinin 19. yüzyıl başından bu yana müdavimi oldukları parkta yeni yılı karşılamak unutulmaz bir deneyim. 
 

Sarayın Önündeki Noel Coşkusu: Liege

Belçika’nın Valon bölgesinde yer alan Liege’in Noel pazarı, Prince-Bishops Sarayı’nın önünde kuruluyor. Sadece alışveriş yapmakla kalmayın tezgahlardaki lezzetlerden atıştırın ve çocukluğunuza ışınlanıp dönme dolaba binin. Şehirdeki tek pazar burası değil; Liege Katedrali’nin önü ve Place du March meydanında da Noel neşesini yaşayabilirsiniz. Dükkanların vitrin süslemeleri göz alıyor. Eğer vaktiniz varsa, Antwerp ve Bruges’e de mutlaka gidin derim. İkisi de çok güzel olan bu şehirlerin Noel renklerine bürünmüş hallerini görmezseniz pişman olabilirsiniz.

Gecenin ve Işıkların En Çok Yakıştığı Kent: Budapeşte

Bazı şehirlerin gecesi ayrı bir güzeldir; Budapeşte de onlardan biri. Gece büründüğü ışıltıya bir de Noel süslemelerini ekleyince ortaya harika bir manzara çıkıyor. Özellikle Tuna Nehri’nin üzerindeki köprülerden kentin rengarenk ışıklarını izlemek çok keyifli. Vörösmarty tér’de kurulan Noel pazarında, yerel lezzetler ve yerel müzikler eşliğinde alışveriş yapabilirsiniz. Avrupa’daki geleneğe uygun olarak küçük kulübelerin içine kurulan stantlar var. Pest bölgesinde kurulan pazar da oldukça renkli; el işlemesi örtüler, ahşap işçiliğinin örnekleri, porselen mutfak eşyaları ya da dekorasyon objeleri gibi birçok şey bulabilirsiniz. Macaristan’ın, Osmanlı mutfağından izler taşıyan lezzetlerini, özellikle de meşhur gulaşlarını tatmadan dönmeyin.

Saffet Emre Tonguç

Saffet Emre Tonguç, tarihçi, seyahat yazarı ve profesyonel rehber. Boğaziçi Üniversitesi’nin Turizm ve Otel Yöneticiliği, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler ile Osmanlı Sosyal Tarihi yüksek lisans bölümlerinden mezun oldu. Viyana Ekonomi Üniversitesi’nde işletme üzerine doktora çalışması yaptı.