Parçaların yerle temasında fizik biliminden yararlanılır. İşte tam bu noktada karşımıza; kamber, kaster ve toe açıları çıkar. Aracın yol tepkilerini belirleyen bu açılar, sürüş güvenliği ve lastik ömrünü belirleyen en büyük etkendir. Açıların kullanımına göre optimum düzeyde ayarlanması ile araç sürüş kabiliyetleri de artar. Bunun için kamber açısını mutlaka doğru şekilde ayarlamak gerekir. Gelin kamber açısı ne işe yarar birlikte görelim.
Kamber Açısı Nedir?
İngilizce kökenli bir kelime olan kamber; eğri, bombe, dış bükey veya bükmek anlamlarında kullanılır. Otomotiv endüstrisinde ise kamber, kelime anlamından farklı olarak benzer şekilde düz durmayan tekerlekler için kullanılan tabirdir. Aracın ön tekerleklerine ön taraftan bakıldığında görülen düşey açıya göre, araç tekerleğinin üst kısmının aracın merkezinin ya da dışarı doğru eğiminin açısına kamber açısı denir. Başka bir deyişle, lastiklerin yere 90 derece açıyla konumlandığı ve bu şekilde dik bir eksen olduğu varsayılan açının adıdır, kamber açısı. Lastiğin üst kısmı bu eksenden aracın dışına doğru taşarsa pozitif kamber içine doğru yaklaşırsa da negatif kamber olur. Açının 90 derecelik tamamen dik açıyla gelmesi ise sıfır kamberdir.
Her Açının Belirli Riskleri Var
Kamber açısının pozitif, negatif ve sıfır olmasının bazı avantajları ve dezavantajları bulunur. Örneğin; negatif kamber açısı ile ayarlanmış olan bir ön düzen geometrisi, kullanıcıya dönüşlerde yüksek yol tutuş kabiliyeti verir. Ancak fazla uygulanan negatif kamber açısı düz yolda yapılan sürüşlerde kontak bölgesini küçülttüğü için yol tutuşunu azaltır. Bununla birlikte, tekerler birbirine doğru bir kuvvet oluşturduğu için kuvvetin dengelenmesi bozulduğunda araç, yerden teması kesilen tarafa doğru kayma eğilimi gösterir.
Pozitif kamber açısı, negatif kambere kıyasla daha risklidir. Çünkü, aracın tekerlekleri arasındaki açıklığının azalması viraj kabiliyetine zarar verir. Tekerleklerin uzun süre pozitif kamber açısında durması, lastiklerin dış kısımlarının üzerinde aşırı baskıya ve sürtünmeye de yol açar. Araç ağırlığı, normalde tüm tabana yayılırken sadece lastik tabanlarının dış bölümüne yayılır. Bu da bir süre sonra lastik tabanlarının dışında dengesiz ve problemli bir aşınmaya neden olur. Ancak pozitif kamber, özellikle traktör gibi arazide kullanılan tarım araçlarında tercih edilir. Çünkü direksiyonun hareketi çok daha kolaydır. Kamber açısının sıfır yapılması ise aracın düz yolda ilerlerken yerle temasını güçlendirir. Fakat, dönüşlerde tekerlekler üzerinde yüksek aşınmaya neden olur.
Doğru Kamber Açısı Nasıl Olmalı?
Doğru şekilde ayarlanmış kamber açısının seçimi aslında tamamen aracın kullanış şekline ve kullanıldığı zeminin koşullarına bağlıdır. Örneğin; 4x4 bir arazi aracına pozitif kamber açısı verilerek araç direksiyonun daha ağır tepkiler vermesi ve aracın daha düz bir şekilde tutunarak yol alması sağlanabilir. Şehir içerisinde hareket eden araçlarda yaygın olarak kullanılan kamber açısı ise genellikle negatif kamber açısıdır. Tekerlek aşınmasını önleyerek lastiklerin ömrünü korumak ve yol tutuşunu sağlayarak sürüş güvenliğini artırmak için negatif kamber yaygın olarak kullanılır.
Sürüş güvenliği, lastik ömrü ve daha pek çok hayati konu için fayda sağlayacak kamber açısı düzeltme işlemini doğru yapabilmek için dilerseniz bir profesyonelden yardım alabilir ya da arabanızı tanıyorsanız kendiniz de kamber açısını ayarlayabilirsiniz. Ancak öncesinde sizin için topladığımız bu ipuçlarını mutlaka okumalı ve ona göre bir uygulama yapmalısınız.
